Home Index Search Links About Us
[LinuxFocus Image]
[Navegation Bar]
  Duyumlar   Belgelikler   Kuruluþlar  Öðütler  

Gimp Kullanýmý

Yazar: Phillip Ross

Çeviri: Engin Kavas


GNU Görüntu Ýþleme Programý (AKA The GIMP) bir süredir geliþtirilmekte olup önceki sürümler arzulanan bir çok þeyden yoksun kalmýþlardýr. Bu süreç içinde GIMP cok uzun bir yol almýþ olup þimdi önceki sürümlerine göre çok daha güçlü konumdadýr. Ýlk sürümleri kullananlar 0.99.xx serisindeki yeni sürümleri denemekte oldukça yüreklendirilmýþ bulunmaktadýrlar. GIMP'nin profesyonel grafik yapýmý için çok uygun bir araç olduðunu gösterebileceðimi ümit ediyorum. 

Bu yazý Adobe Photoshop'ta yapýldýðý gibi bazý efektlerin GIMP kullanýlarak nasýl yapýlabileceðini anlatan yazýlardan ilki olacaktýr. Juan Manuel Sepulveda bazý hoþ efektlerin sanatçýlarca Photoshop'ta nasýl yapýlabileceðini ben de ayný þeyin GIMP'de nasýl yapýlabileceðini göstereceðim. Ýlk yazýsýndaki bir sevecen görüntüde yeðeni Daniel'i yýldýzý olarak kullanýyor. Biz de ilk yazýlarýmýzda, sanýrým, bu görüntünün Photoshop ve GIMP ile nasýl oluþturulabileceðinin üzerinde duracaðýz. Aþaðýdaki yazým resimin arka fonundan Daniel'in görüntüsünün GIMP kullanarak nasýl ayrýlabileceðini anlatýyor. 

Kesmeyle Alým

Gimp bir resmin belli bir parçasýný resimden kesip almak için bir çok olanak saðlar. Juan'ýn yöntemini GIMP'nin benzer araçlarýyla yapmak mümkündür, böylece ilk defa GIMP'nin araçlarýyla benzer yöntemler kullanmanýn yolunu göstermiþ olacaðim. 
Uyarý: Bu iþlemleri etkili bir þekilde yapmak için sarsýlmaz bir el ve bir farenizin olmasý gerekli. Alýþtýrma yapmak bunun için en iyi yöntem!
Ýlk olarak GIMP elaygýtkutusu (toolbox) içindeki karelere bakýn. Sað üst köþede Free Select (serbest seçim) elaygýtý vardýr. Ýlkin bu elaygýtýný kullanmak istiyoruz. Etkin hale getirmek için elaygýtý týklatýn. Artýk kesmeyle alým için hazýrýz.  
Kuþkusuz, resmi yükleyebilmek için Daniel'in resmine gereksinimimiz var. Daha duralýklý bir kesim için resmi biraz büyütmek isteyebilirsiniz. Bunun için farenizi resim penceresi üzerine getirip klavyedeki eksi ve arti tuþlarýna basmak yeterli olur. Shift tuþuna basmadan da sadece artý tuþuna basarsanýz GIMP sizin büyütme isteminde olduðunuzu anlayacaktýr. Böylece eksi ve artý tuþlarýný kullanarak Daniel'in resmini size en uygun boyutlara getirebilirsiniz. Eðer odaklanmýþ bir resim pencereniz varsa sað fare tuþuna basarak küçük GIMP menüsü ekrana getirilebilir. Bu menüde View adýnda bir seçenek vardýr. Eger View seçeneðine basarsanýz büyütme (Zoom-In), küçültme (Zoom-Out) gibi iþlemleri içeren bir alt menü açýlacaktýr, fakat ayrýca Zoom seçeneði altýnda en uygun büyütme iþlemi seçmeye olanak saðlayan bir menü daha vardýr. Ben bu menüde 1:2 seçeneðini yeðledim. 
 
Uygun büyüklüðü elde edip Daniel'in resmini tümüyle görünür kýldýktan sonra seçim iþlemine baþlayabiliriz. Ýþte sarsýlmaz bir ele gereksinim duyduðumuz yer burasýdýr. FreeSelect elaygýtýnýn seçili olduðundan emin olup sol fare tuþuna basýn ve Daniel'in siluetinin etrafýnda hareket ettirin. Fare imlecini hareket ettirdiðiniz yere kadar seçim kesiti yaratýlacaktýr.  Sol fare tuþunu býrakýnca seçim bölgesi tamamlanmýþ olacaktýr. Farenin tuþunu býraktýðýnýz yerden ilk bastýðýnýz yere kadar bir seçim çizgisi çizilecektir. Böylece Daniel'in görüntüsünün etrafýnda sevimli küçük baþýnü ve pijamalarýný içine alacak þekilde devam edin ve baþladýðýnýz yere geldiðinizde býrakýn. Düðmeyi býraktýðýnýzda, seçimin etrafýnda hareketli noktalý bir çizgi belirecektir .  
Seçtiðimiz herþey bu hareketli noktalý çizginin içindedir. Seçtiðimiz bölge dýþýndaki herþeyi kesip almak istediðimizde, bunun için invert (tersini al) seçeneðine gereksinimimiz olacaktýr, böylece Daniel'in görüntüsü dýþýndaki herþey seçilecektir. Bu iþlem cok kolaydýr. Farenizin resim bölgesinin üzerinde olduðundan emin olun ve sað fare tuþuna basýn. Select alt menüsünü seçin, daha sonra Invert seceneðine basýn.Þunu da bilin ki tüm bu iþlemler bir kýsayol tuþuyla da yapýlabilir. Control-I tuþlarý ters alma iþlemi için kýsayoldur. Menüden seçmek yerine kýsayol tuþlarýyla benzer iþlemi yapabilirsiniz. Bu iþlem sonrasý Daniel'in etrafýnda halen hareketli noktalý bir çizginin olduðunu görebilirsiniz, fakat  ayrýca benzer çizgi resmin çerçevesi etrafýnda da belirecektir. Böyle bir çizgi görmüyorsanýz, büyütme iþlemi sýrasýnda resmi görüntü penceresinden daha býyýk yapmýþ olmanýz bunun nedeni olabilir, eðer öyleyse kayma çubuklarýyla resmin kenarlarýna ilerleyip bu çizgiyi görebilirsiniz. Daniel'in görüntüsü dýþýnda, bu iki çizgi arasýnda kalan bölge artýk seçili bölgedir.   
Eðer doðru bir seçim bölgesi elde etmiþsek Daniel'in görüntüsü dýþýnda herþeyi resimden kesip atabiliriz. Bu iþlemden önce, kesip atacaðýmýz bölgenin kenarlarýný yumuþatabilir (feather) ve kalan bölgenin  kenarlarýnýn týrtýklý ve pürüzlü olmasýný önleyebiliriz. Sað fare tuþuyla menümüzü çýkaralým Select alt menüsünün seçiminden sonra Feather'i seçelim. Bu iþlem icin kýsayol tuþlarý Shift-Control-F dir. Bunu yaptýktan sonra Feather Selection diyalog kutucuðu görünür ve bu kutucuk yardýmýyla yumuþaklaþtýrma tutarý belirlenir. En uygununu, deneyerek bulabilirsiniz. Ben benim tutarým olarak 5 seçtim.  
 

Sonucu seçim bölgesini tam temizlemeden alamazsýnýz, Undo seceneçi yaptýðýnýz iþlemi geri almak için kullanýlabilir. Daha sonra tekrar yumuþatma iþlemini yapabilirsiniz. Seçilen bölgenin bütünüyle temizlenmesi için tekrar sað fare tuþuyla menüye gidin ve Edit alt menüsünü seçin, daha sonra da Clear seçimini yapýn. Control-K tuþlarý bu iþlemin kýsayol tuslarýdýr. Sonucu beðenmezseniz tekrardan menüye gidip Edit alt menüsünü seçip Undo seçimini yapabilirsiniz. Undo geri alma iþlemi icin kýsa yol tuþlarý Control-Z tuþlarýdýr. 

Temizleme bitiminde Daniel'in görüntüsünden düzgün kesme alýmlý bir görüntüye sahip olmanýz gerekir. Daha önce söylediðim gibi bu iþlemler için gerekli olan sarsýlmaz bir ele sahip olmak için çok alýþtýrma yapmak gereklidir.

Maskeleme

Sarsýlmaz bir eli olmayanlar (bunlara ben de dahilim) için, arka fonun kesilip alinmasýna yönelik simdi anlatacaðým diðer bir yöntem daha bulunmaktadýr. Bu yöntem Layers/Channels diyalog kutucuðundan yapýlýr.   
Ýlkin Daniel'in resmini yüklemek istiyoruz. Bu resim parçasý JPG formatýnda, Gimp JPG dosyalarýný RGB truecolor formatýnda yükler. Resim penceresinin üstündeki baþlýkta, parantez içinde resmin hangi formatta olduðu belirtilir. Eger GIF gibi baþka formatlarda dosya yüklenirse, Gimp resmi indexed color olarak açar. Bundan dolayý yapacaðýmýz iþlem için resmi RGB formatýna dönüþtürmeniz gereklidir. Indexed color 'dan RGB formatýna çevirmek için resim penceresi üzerinde sað fare tuþuna basýn ve Image alt menüsüne geçin. Bu alt menüde RGB, Greyscale ve Indexed seçenekleri bulunur. Sadece dönüþtürmek istediðiniz formatý seçin... Bizim örneðimiz için RGB gereklidir. Bu seçenegi týkladýktan sonra, resmimiz RGB'ye dönüþür. RGB formatý daha çok renk görüntüleme özelliðine sahip olduðundan, RGB'den indexed formatýna dönüþtürmek resmin görüntü kalitesini düþürebilir. Bu nedenle eðer RGB formatýyla baþladýysanýz mümkünse RGB formatýnda kalýn.  
Görüntünün RGB formatýna dönüþtürülmesinden sonra, artýk hemen hemen kesmeyle alým islemine hazýr duruma geliriz. Resim penceresi içinde saç fare tuþuna basýn ve Dialog alt menüsünü seçin. Bu alt menüde Layers and Channels seçeneðine geçin (bu islem icin kýsayol tuþu Control-L dir). Layers/Channels diyalog kutucuðu göründükten sonra artýk onu kullanmayý oðrenmeye hazýrýz. Bu kutucuk bize resim katmanlarýný (layers) ve resim kanallarýný (channels) düzenleme olanaðý saðlar. Biz þimdi katmanlar üzerinde yoðunlaþacaðýz.  
Bir resim çok katmanlý olabilir ve Gimp'de her bir katman baðýmsýz olarak düzenlenebilir. Þu anda küçük bir kýsmýný alacaðýmýz Daniel'in resminin bir katmanýný görüyor olmalýsýnýz. Solda bir gözküresi ikonu ve saðda katman baþlýgðý olacaktýr. Katman baþlýðý da "Background" (arkafon) olacaktýr. Gözküresi ikonu bize katmanýn resim penceresinde  halen görünür olduðunu belirtir. Eger çoklu katmanýmýz varsa, birinden diðerine bu gözküresi ikonu yardýmýyla geçiþ yapabiliriz.  Þu anda tek bir katmanla çalýþtýðýmýz için bu iþlemi gerçekleþtiremeyiz. Biz sadece tek bir katmanda çalýþýyor olacaðýz, fakat iþlemlerimizi katman diyalog kutucuðu gerektiren bu katmanda yapacaðýz.   
 

Daniel'in resmi þu anda RGB formatýnda olmalý. RGB, Red-Green-Blue (Kýrmýzý-Yesil-Mavi) sözcüklerinden gelmektedir. Resimdeki her pikselin bir kýrmýzý yeþil ve mavi tonu deðeri vardýr ve  bu ton deðerlerinin birleþimi pikselin rengini belirler. Bunu bilmiyorduysanýz, renk kuramý ile ilgili bir kaynak bulmanýz salýk verilir. Yapmamýz gereken kýrmýzý yeþil ve maviden baska ek bir deðeri olan bir formata getirmektir. Bu ek deðer "alpha" deðeri olarak adlandýrýlýr. alpha deðeri veya alpha kanalý çok çeþitli amaçlarda kullanýlabilir, bizim amacýmýz bu deðeri bir "opacity value" (matlik degeri) olarak kullanmaktýr. 

Çok matlýk az geçirgenliðe neden olur. Sýfýr matlýða sahip bir pikselin kendisini görmek oldukça zorlaþýr. Layers/Channels diyalog kutucuðunda bir matlýk kayar çubuðunu bulacaksýnýz, bu çubuk tüm katmanýn matlýðýný kontrol eder. Sola kaydýrýrsanýz, matlýk deðeri azalýr ve geçirgenlik artar. Baska bir deyiþle matlýk deðeri resmin saydamlýðýný belirler. Yapacaðýnýz þey bir resim içinde çoklu katmanlar oluþturmak ve  bir katmaný yari saydamlaþtýrmaktýr. Eðer bir katman yarý saydam ise bu katmanýn altýndaki diger katmaný da görebilirsiniz. Bu yöntem çok zarif efektler elde etmek için kullanýlabilir, fakat þimdi biz bunu  yapmayacaðýz. Ayrýca, GIMP bir resmin saydam kýsmýný gri bir zeminle gösterir. Ne demek istediðimi saydamlýkla uðraþmaya baþladýðýnýzda göreceksiniz. 

Matlýk kayar çubuðunu kullanarak katmaný saydamlaþtýrmak yerine, resmin bir parçasýný özellikle Daniel'in kendisi dýþýnda herþeyi saydamlaþtýracaðýz. Bunu yapabilmek için resime bir alpha kanalý vermeye gereksinimimiz var. Bu iþlem için farenizi katman baþlýðýnýn üst kýsmýna kaydýrýn ve sað tuþa basýn. Yeni bir menü açýlacaktýr. Menüde kullanacaðýmýz seçenek "Add Alpha Channel" seçeneðidir. Bu seçeneði kullandýktan sonra alpha kanalý eklenir ve resim penceresinin baþlýk çubuðundaki ifade (RGB-alpha) halini alýr.  

Artýk kesmeyle alým iþleminde yardýmý olacak bir "layer mask" (katman maskesi) ekleyebiliriz. Bir katman maskesi resmin istemediðiniz kýsýmlarýnýn maske dýþýna alýnmasýný saðlar. Daniel'in resmi dýþýndaki herþeyi maske dýþýna almak istiyoruz. Katman baþlýðýna sað fare tuþuna basarak ve sonra Add Layer Mask seçeneðini kullanarak yeni bir katman maskesi ekleyebiliriz. Bu iþlemi yaptýktan sonra karþýmýza "Add Mask Options" diyalog kutusu çýkar. Bu bize katman maskesinin hangi iç deðere sahip olacaðýný belirlememizi saðlar. Þu anda ne seçmeniz gerektiðini bilmiyor olabilirsiniz, bu nedenle þimdilik White (Full Opacity) (beyaz-tam matlik) seçin.  
Diyalog kutusundan baþlangýç deðeri seçtikten sonra OK tuþuna basýn, Daniel'in resmi ile katman baþlýðý arasýnda yeni bir beyaz resmin yaratýldýðý Layers/Channels diyalog kutucuðunu göreceksiniz. Bu, katman maskemizdir. Layers/Channels diyalog kutucuðu içindeki katman maskesini etkin hale getirmek için üzerine týklayýn. Eger hiç birþey olmazsa, hemen sað tarafýndaki katman resmine týklamayý deneyin, beyaz bir yüzey görüyor olmalýsýnýz. Katman maskesi resmini terkedin ve katman resmine gidin. Bu, katman resminin etkin olduðunu gösterir, þimdi katman maskesini etkinleþtirmek için týklayýn .   
Katman maskesini etkinleþtirdikten sonra katman resmini maske dýþýna almak için onu çizebilirsiniz. Siyahla çizdiðiniz katman resminin yerleri saydamlaþacaktýr. Beyaz bölgeler ise mat kalacaktýr. Grinin tonlarýný kullanarak bir resmi yarý saydam hale getirebilirsiniz. Koyu gri daha fazla saydamlýk saðlar. Bazý renk kanallarýný maske dýþýna almak için katman maskesinin üstüne renkli çizim yapabilirsiniz, fakat þimdi bunu yapmaya gereksinimimiz yok. Þimdilik sadece siyah ve beyaz tonlarýný kullanacaðýz. AÞaðýdaki Layers/Channels diyalog kutucuðunda siyah boyadýðým katman maskesinin nasýl resmi saydamlaþtýrdýðýný görebilirsiniz.  
Bundan sonra Daniel'in resminin etrafýný istediðiniz fýrça ile boyayabilirsiniz. Ben Daniel'in siluetine yakýn kýsýmlar için Circle Fuzzy (07) 7x7 fýrçasýný kullandým, daha sonra uzak olan kýsýmlar için ise daha büyük fýrçalar kullandým. Ben bu yöntemi daha çok sevdim çünkü kazara istemediðim bir bölgeyi maske dýþýna çýkardýðýmda (çünkü elimi sarsmadan kullanamýyorum) beyaz ile boyayarak silinen kýsýmlarý tekrar elde edebildim. Saðda bitmiþ maskem var. 
Þimdi maskemiz var, fakat bunu resim üzerine gerçekten yansýtmamýz gerek. Bu iþlem de Layers/Channels diyalog kutucuðu içindeki Apply Layer Mask seçenegi kullanarak kolayca yapýlýr. Menüden bu seçim yapýldýðýnda katman maskesi seçenekleri diyalog kutucuðu görünür.Bu maskeyi resme uygulayabilir veya iptal edebilirsiniz. Biz uyguladýk ve resmin maskelediðimiz bölümü saydamlaþtý. Þimdi resmin saydam kýsmýndan görünebilecek alt katmanlar oluþturabiliriz. Bu arka katmana bir arka fon veya yazý konulabilir fakat biz bunu baþka bir yazýya býrakýyoruz.
Daha Çok Bilgi Ýçin :
© 1998 Phillip Ross
Bu sanal yörenin bakýmý Miguel A Sepulveda tarafýndan yapýlmaktadýr..