GNU Görüntu Ýþleme Programý (AKA The GIMP) bir süredir
geliþtirilmekte olup önceki sürümler arzulanan bir çok þeyden yoksun
kalmýþlardýr. Bu süreç içinde GIMP cok uzun bir yol almýþ olup þimdi
önceki sürümlerine göre çok daha güçlü konumdadýr. Ýlk sürümleri
kullananlar 0.99.xx serisindeki yeni sürümleri denemekte oldukça
yüreklendirilmýþ bulunmaktadýrlar. GIMP'nin profesyonel grafik yapýmý
için çok uygun bir araç olduðunu gösterebileceðimi ümit ediyorum.
Bu yazý Adobe Photoshop'ta yapýldýðý gibi bazý efektlerin GIMP
kullanýlarak nasýl yapýlabileceðini anlatan yazýlardan ilki olacaktýr.
Juan Manuel Sepulveda bazý hoþ efektlerin sanatçýlarca Photoshop'ta nasýl
yapýlabileceðini ben de ayný þeyin GIMP'de nasýl yapýlabileceðini
göstereceðim. Ýlk yazýsýndaki bir sevecen görüntüde yeðeni Daniel'i yýldýzý
olarak kullanýyor. Biz de ilk yazýlarýmýzda, sanýrým, bu görüntünün
Photoshop ve GIMP ile nasýl oluþturulabileceðinin üzerinde duracaðýz.
Aþaðýdaki yazým resimin arka fonundan Daniel'in görüntüsünün GIMP kullanarak
nasýl ayrýlabileceðini anlatýyor.
|
Kesmeyle Alým
|
Gimp bir resmin belli bir parçasýný resimden kesip almak
için bir çok olanak saðlar. Juan'ýn yöntemini GIMP'nin benzer araçlarýyla
yapmak mümkündür, böylece ilk defa GIMP'nin araçlarýyla benzer yöntemler
kullanmanýn yolunu göstermiþ olacaðim. |
Uyarý:
Bu iþlemleri etkili bir þekilde yapmak için sarsýlmaz bir el ve bir
farenizin olmasý gerekli. Alýþtýrma yapmak bunun için en iyi yöntem!
|
Ýlk olarak GIMP elaygýtkutusu (toolbox) içindeki karelere bakýn. Sað
üst köþede Free Select (serbest seçim) elaygýtý vardýr. Ýlkin bu elaygýtýný
kullanmak istiyoruz. Etkin hale getirmek için elaygýtý týklatýn. Artýk
kesmeyle alým için hazýrýz. |
|
Kuþkusuz, resmi yükleyebilmek için Daniel'in resmine gereksinimimiz var.
Daha duralýklý bir kesim için resmi biraz büyütmek isteyebilirsiniz.
Bunun için farenizi resim penceresi üzerine getirip klavyedeki eksi ve arti
tuþlarýna basmak yeterli olur. Shift tuþuna basmadan da sadece artý tuþuna
basarsanýz GIMP sizin büyütme isteminde olduðunuzu anlayacaktýr.
Böylece eksi ve artý tuþlarýný kullanarak Daniel'in resmini size en uygun
boyutlara getirebilirsiniz. Eðer odaklanmýþ bir resim pencereniz varsa
sað fare tuþuna basarak küçük GIMP menüsü ekrana getirilebilir. Bu menüde
View adýnda bir seçenek vardýr. Eger View seçeneðine basarsanýz büyütme
(Zoom-In), küçültme (Zoom-Out) gibi iþlemleri içeren bir alt menü
açýlacaktýr, fakat ayrýca Zoom seçeneði altýnda en uygun büyütme iþlemi
seçmeye olanak saðlayan bir menü daha vardýr. Ben bu menüde 1:2 seçeneðini
yeðledim.
|
Uygun
büyüklüðü elde edip Daniel'in resmini tümüyle görünür kýldýktan sonra
seçim iþlemine baþlayabiliriz. Ýþte sarsýlmaz bir ele gereksinim
duyduðumuz yer burasýdýr. FreeSelect elaygýtýnýn seçili olduðundan
emin olup sol fare tuþuna basýn ve Daniel'in siluetinin etrafýnda
hareket ettirin. Fare imlecini hareket ettirdiðiniz yere kadar seçim
kesiti yaratýlacaktýr. Sol fare tuþunu býrakýnca seçim bölgesi
tamamlanmýþ olacaktýr. Farenin tuþunu býraktýðýnýz yerden ilk
bastýðýnýz yere kadar bir seçim çizgisi çizilecektir. Böylece Daniel'in
görüntüsünün etrafýnda sevimli küçük baþýnü ve pijamalarýný içine alacak
þekilde devam edin ve baþladýðýnýz yere geldiðinizde býrakýn. Düðmeyi
býraktýðýnýzda, seçimin etrafýnda hareketli noktalý bir çizgi belirecektir
. |
Seçtiðimiz
herþey bu hareketli noktalý çizginin içindedir. Seçtiðimiz bölge dýþýndaki
herþeyi kesip almak istediðimizde, bunun için invert (tersini al) seçeneðine
gereksinimimiz olacaktýr, böylece Daniel'in görüntüsü dýþýndaki herþey
seçilecektir. Bu iþlem cok kolaydýr. Farenizin resim bölgesinin üzerinde
olduðundan emin olun ve sað fare tuþuna basýn. Select alt menüsünü seçin,
daha sonra Invert seceneðine basýn.Þunu da bilin ki tüm bu iþlemler bir
kýsayol tuþuyla da yapýlabilir. Control-I tuþlarý ters alma iþlemi için
kýsayoldur. Menüden seçmek yerine kýsayol tuþlarýyla benzer iþlemi
yapabilirsiniz. Bu iþlem sonrasý Daniel'in etrafýnda halen hareketli
noktalý bir çizginin olduðunu görebilirsiniz, fakat ayrýca benzer
çizgi resmin çerçevesi etrafýnda da belirecektir. Böyle bir çizgi
görmüyorsanýz, büyütme iþlemi sýrasýnda resmi görüntü penceresinden daha
býyýk yapmýþ olmanýz bunun nedeni olabilir, eðer öyleyse kayma çubuklarýyla
resmin kenarlarýna ilerleyip bu çizgiyi görebilirsiniz. Daniel'in görüntüsü
dýþýnda, bu iki çizgi arasýnda kalan bölge artýk seçili bölgedir.
|
Eðer doðru
bir seçim bölgesi elde etmiþsek Daniel'in görüntüsü dýþýnda herþeyi
resimden kesip atabiliriz. Bu iþlemden önce, kesip atacaðýmýz bölgenin
kenarlarýný yumuþatabilir (feather) ve kalan bölgenin kenarlarýnýn
týrtýklý ve pürüzlü olmasýný önleyebiliriz. Sað fare tuþuyla menümüzü
çýkaralým Select alt menüsünün seçiminden sonra Feather'i seçelim. Bu
iþlem icin kýsayol tuþlarý Shift-Control-F dir. Bunu yaptýktan sonra
Feather Selection diyalog kutucuðu görünür ve bu kutucuk yardýmýyla
yumuþaklaþtýrma tutarý belirlenir. En uygununu, deneyerek bulabilirsiniz.
Ben benim tutarým olarak 5 seçtim. |
Sonucu seçim bölgesini tam temizlemeden alamazsýnýz, Undo seceneçi
yaptýðýnýz iþlemi geri almak için kullanýlabilir. Daha sonra tekrar
yumuþatma iþlemini yapabilirsiniz. Seçilen bölgenin bütünüyle temizlenmesi
için tekrar sað fare tuþuyla menüye gidin ve Edit alt menüsünü seçin,
daha sonra da Clear seçimini yapýn. Control-K tuþlarý bu iþlemin kýsayol
tuslarýdýr. Sonucu beðenmezseniz tekrardan menüye gidip Edit alt menüsünü
seçip Undo seçimini yapabilirsiniz. Undo geri alma iþlemi icin kýsa yol
tuþlarý Control-Z tuþlarýdýr.
Temizleme bitiminde Daniel'in görüntüsünden düzgün kesme alýmlý bir
görüntüye sahip olmanýz gerekir. Daha önce söylediðim gibi bu iþlemler
için gerekli olan sarsýlmaz bir ele sahip olmak için çok alýþtýrma yapmak
gereklidir. |
Maskeleme
|
Sarsýlmaz bir eli olmayanlar (bunlara ben de dahilim) için, arka fonun
kesilip alinmasýna yönelik simdi anlatacaðým diðer bir yöntem daha
bulunmaktadýr. Bu yöntem Layers/Channels diyalog kutucuðundan yapýlýr.
|
Ýlkin Daniel'in
resmini yüklemek istiyoruz. Bu resim parçasý JPG formatýnda, Gimp JPG
dosyalarýný RGB truecolor formatýnda yükler. Resim penceresinin üstündeki
baþlýkta, parantez içinde resmin hangi formatta olduðu belirtilir. Eger
GIF gibi baþka formatlarda dosya yüklenirse, Gimp resmi indexed color
olarak açar. Bundan dolayý yapacaðýmýz iþlem için resmi RGB formatýna
dönüþtürmeniz gereklidir. Indexed color 'dan RGB formatýna çevirmek için
resim penceresi üzerinde sað fare tuþuna basýn ve Image alt menüsüne geçin.
Bu alt menüde RGB, Greyscale ve Indexed seçenekleri bulunur. Sadece
dönüþtürmek istediðiniz formatý seçin... Bizim örneðimiz için RGB gereklidir.
Bu seçenegi týkladýktan sonra, resmimiz RGB'ye dönüþür. RGB formatý daha
çok renk görüntüleme özelliðine sahip olduðundan, RGB'den indexed formatýna
dönüþtürmek resmin görüntü kalitesini düþürebilir. Bu nedenle eðer RGB
formatýyla baþladýysanýz mümkünse RGB formatýnda kalýn. |
Görüntünün
RGB formatýna dönüþtürülmesinden sonra, artýk hemen hemen kesmeyle alým
islemine hazýr duruma geliriz. Resim penceresi içinde saç fare tuþuna
basýn ve Dialog alt menüsünü seçin. Bu alt menüde Layers and Channels
seçeneðine geçin (bu islem icin kýsayol tuþu Control-L dir).
Layers/Channels diyalog kutucuðu göründükten sonra artýk onu kullanmayý
oðrenmeye hazýrýz. Bu kutucuk bize resim katmanlarýný (layers)
ve resim kanallarýný (channels) düzenleme olanaðý saðlar. Biz þimdi
katmanlar üzerinde yoðunlaþacaðýz. |
Bir resim çok
katmanlý olabilir ve Gimp'de her bir katman baðýmsýz olarak düzenlenebilir.
Þu anda küçük bir kýsmýný alacaðýmýz Daniel'in resminin bir katmanýný görüyor
olmalýsýnýz. Solda bir gözküresi ikonu ve saðda katman baþlýgðý olacaktýr.
Katman baþlýðý da "Background" (arkafon) olacaktýr. Gözküresi ikonu bize
katmanýn resim penceresinde halen görünür olduðunu belirtir. Eger
çoklu katmanýmýz varsa, birinden diðerine bu gözküresi ikonu yardýmýyla
geçiþ yapabiliriz. Þu anda tek bir katmanla çalýþtýðýmýz için bu
iþlemi gerçekleþtiremeyiz. Biz sadece tek bir katmanda çalýþýyor olacaðýz,
fakat iþlemlerimizi katman diyalog kutucuðu gerektiren bu katmanda yapacaðýz.
|
Daniel'in resmi þu anda RGB formatýnda olmalý. RGB, Red-Green-Blue
(Kýrmýzý-Yesil-Mavi) sözcüklerinden gelmektedir. Resimdeki her pikselin
bir kýrmýzý yeþil ve mavi tonu deðeri vardýr ve bu ton deðerlerinin
birleþimi pikselin rengini belirler. Bunu bilmiyorduysanýz, renk kuramý
ile ilgili bir kaynak bulmanýz salýk verilir. Yapmamýz gereken kýrmýzý
yeþil ve maviden baska ek bir deðeri olan bir formata getirmektir. Bu ek
deðer "alpha" deðeri olarak adlandýrýlýr. alpha deðeri veya alpha kanalý
çok çeþitli amaçlarda kullanýlabilir, bizim amacýmýz bu deðeri bir
"opacity value" (matlik degeri) olarak kullanmaktýr.
Çok matlýk az geçirgenliðe neden olur. Sýfýr matlýða sahip bir pikselin
kendisini görmek oldukça zorlaþýr. Layers/Channels diyalog kutucuðunda bir
matlýk kayar çubuðunu bulacaksýnýz, bu çubuk tüm katmanýn matlýðýný kontrol
eder. Sola kaydýrýrsanýz, matlýk deðeri azalýr ve geçirgenlik artar. Baska
bir deyiþle matlýk deðeri resmin saydamlýðýný belirler. Yapacaðýnýz þey bir
resim içinde çoklu katmanlar oluþturmak ve bir katmaný yari
saydamlaþtýrmaktýr. Eðer bir katman yarý saydam ise bu katmanýn altýndaki
diger katmaný da görebilirsiniz. Bu yöntem çok zarif efektler elde etmek
için kullanýlabilir, fakat þimdi biz bunu yapmayacaðýz. Ayrýca, GIMP
bir resmin saydam kýsmýný gri bir zeminle gösterir. Ne demek istediðimi
saydamlýkla uðraþmaya baþladýðýnýzda göreceksiniz.
Matlýk kayar çubuðunu kullanarak katmaný saydamlaþtýrmak yerine,
resmin bir parçasýný özellikle Daniel'in kendisi dýþýnda herþeyi
saydamlaþtýracaðýz. Bunu yapabilmek için resime bir alpha kanalý vermeye
gereksinimimiz var. Bu iþlem için farenizi katman baþlýðýnýn üst kýsmýna
kaydýrýn ve sað tuþa basýn. Yeni bir menü açýlacaktýr. Menüde kullanacaðýmýz
seçenek "Add Alpha Channel" seçeneðidir. Bu seçeneði kullandýktan sonra
alpha kanalý eklenir ve resim penceresinin baþlýk çubuðundaki ifade
(RGB-alpha) halini alýr. |
Artýk kesmeyle
alým iþleminde yardýmý olacak bir "layer mask" (katman maskesi) ekleyebiliriz.
Bir katman maskesi resmin istemediðiniz kýsýmlarýnýn maske dýþýna alýnmasýný
saðlar. Daniel'in resmi dýþýndaki herþeyi maske dýþýna almak istiyoruz.
Katman baþlýðýna sað fare tuþuna basarak ve sonra Add Layer Mask seçeneðini
kullanarak yeni bir katman maskesi ekleyebiliriz. Bu iþlemi yaptýktan sonra
karþýmýza "Add Mask Options" diyalog kutusu çýkar. Bu bize katman maskesinin
hangi iç deðere sahip olacaðýný belirlememizi saðlar. Þu anda ne seçmeniz
gerektiðini bilmiyor olabilirsiniz, bu nedenle þimdilik White (Full Opacity)
(beyaz-tam matlik) seçin. |
Diyalog kutusundan
baþlangýç deðeri seçtikten sonra OK tuþuna basýn, Daniel'in resmi ile
katman baþlýðý arasýnda yeni bir beyaz resmin yaratýldýðý Layers/Channels
diyalog kutucuðunu göreceksiniz. Bu, katman maskemizdir. Layers/Channels
diyalog kutucuðu içindeki katman maskesini etkin hale getirmek için üzerine
týklayýn. Eger hiç birþey olmazsa, hemen sað tarafýndaki katman resmine
týklamayý deneyin, beyaz bir yüzey görüyor olmalýsýnýz. Katman maskesi
resmini terkedin ve katman resmine gidin. Bu, katman resminin etkin olduðunu
gösterir, þimdi katman maskesini etkinleþtirmek için týklayýn .
|
Katman maskesini etkinleþtirdikten sonra katman resmini
maske dýþýna almak için onu çizebilirsiniz. Siyahla çizdiðiniz katman
resminin yerleri saydamlaþacaktýr. Beyaz bölgeler ise mat kalacaktýr.
Grinin tonlarýný kullanarak bir resmi yarý saydam hale getirebilirsiniz.
Koyu gri daha fazla saydamlýk saðlar. Bazý renk kanallarýný maske dýþýna
almak için katman maskesinin üstüne renkli çizim yapabilirsiniz, fakat
þimdi bunu yapmaya gereksinimimiz yok. Þimdilik sadece siyah ve beyaz
tonlarýný kullanacaðýz. AÞaðýdaki Layers/Channels diyalog kutucuðunda
siyah boyadýðým katman maskesinin nasýl resmi saydamlaþtýrdýðýný
görebilirsiniz. |
|
Bundan sonra
Daniel'in resminin etrafýný istediðiniz fýrça ile boyayabilirsiniz. Ben
Daniel'in siluetine yakýn kýsýmlar için Circle Fuzzy (07) 7x7 fýrçasýný
kullandým, daha sonra uzak olan kýsýmlar için ise daha büyük fýrçalar
kullandým. Ben bu yöntemi daha çok sevdim çünkü kazara istemediðim bir
bölgeyi maske dýþýna çýkardýðýmda (çünkü elimi sarsmadan kullanamýyorum)
beyaz ile boyayarak silinen kýsýmlarý tekrar elde edebildim. Saðda bitmiþ
maskem var. |
Þimdi maskemiz
var, fakat bunu resim üzerine gerçekten yansýtmamýz gerek. Bu iþlem de
Layers/Channels diyalog kutucuðu içindeki Apply Layer Mask seçenegi kullanarak
kolayca yapýlýr. Menüden bu seçim yapýldýðýnda katman maskesi seçenekleri
diyalog kutucuðu görünür.Bu maskeyi resme uygulayabilir veya iptal
edebilirsiniz. Biz uyguladýk ve resmin maskelediðimiz bölümü saydamlaþtý.
Þimdi resmin saydam kýsmýndan görünebilecek alt katmanlar oluþturabiliriz.
Bu arka katmana bir arka fon veya yazý konulabilir fakat biz bunu baþka bir
yazýya býrakýyoruz. |