[LinuxFocus-icon]
<--  | Eriþimdüzeni  | Ýçindekiler  | Arama

Duyumlar | Belgelikler | Baðlantýlar | LF Nedir
[an error occurred while processing this directive]
[Photo of the Author]
Razmal Djamal (homepage)

Yazar hakkýnda:

Ben "Açýk Kaynak" fanatiðiyim. Ýnsanlarýn birbirlerini hiç görmeden ortak bir þekilde çalýþmasýný seviyorum. Ve bilgimizi tüm dünyadaki insanlara açýk kaynak þeklinde sunabilmek harika. Din,millet veya rekabet açýsýndan hiçbir sýnýrlama olmadan tek vücut olabiliyoruz. Çok çeþitli sistemlerde çalýþýyorum fakat Linux'u tercih ediyorum. Bir Linux göçebesiyim,sürekli dolaþýrým ve birçok þeyle ilgilenirim... Fakat en çok kod yazmayý severim(özellikle Pascal ve Phyton'da). Ben Müslümaným bu nedenle peygamberimiz Hz. Muhammed (SAV)'i çok seviyorum... Ona ve Allah'a þükürler olsun.



Türkçe'ye çeviri:
Onur Yýlmaz <onur2029(at)yahoo.com>

Ýçerik:

 

Özgür Bir Pascal Derleyicisini Öðrenmek:Free Pascal

[The Free Pascal Logo and The Jaguar is courtesy of FreePascal.org]

Özet:

Birçoðunuz efsanevi Turbo Pascal'ý hatýrlarsýnýz.Turbo Pascal'dan sonra çeþitli RAD(Rapid Application Development)(Hýzlý uygulama geliþtirme) araçlarý ortaya çýktý. Sözgelimi, Delphi ve Kylix(Linux için).Ve bundan sonra programlama dilleri Pascal sözdizimine benzemeye baþladý. Temel ASCII metin tabanlý Pascal dilleri günümüzde neredeyse geçerliliðini yitirdi. Þimdilerde Free Pascal yükseliþte. Free Pascal metin tabanlý programlamayla OOP (nesne yönelimli programlama)'nin bir birleþimidir ve Delphi kadar güçlüdür.

_________________ _________________ _________________

 

Giriþ

Free Pascal, Pascal sözdizimli diller için ücretsiz bir derleyicidir ve Borland Turbo Pascal 7 (en son efsanevi Turbo Pascal) ile uyumludur. Free Pascal birçok güçlü özellikle beraber gelir ve TP7 ile Nesnesel Pascal (Delphi'den)'ýn birleþimi gibidir. Þimdi Free Pascal geliþtirme ekibi deðiþik platformlarda çalýþabilen daha iyi bir derleyici için çalýþýyorlar. Çeþitli iþletim sistemleri için kurulum paketlerini buradan indirebilirsiniz: [1].  

En az gereksinimler

Free Pascal 386 iþlemcisinde de çalýþabiliyor. Fakat ben 486 ve daha üstü iþlemcileri tercih ediyorum. AMD iþlemciyle de çalýþabiliyor çünki hepsi 386 uyumlu. Free Pascal Motorola iþlemciyle de çalýþabiliyor. Fakat en az 680x0 yada 68020'ye sahip olmalýsýnýz. En az 4 Megabayt RAM'le çalýþmasýna raðmen ben tüm sistemlerde en az 8 MB öneririm. Kurulum için minimum 25 MB disk alanýna ihtiyacýnýz var. Free Pascal çeþitli iþletim sistemlerinde kullanýlabilir.En son haberler sparc, AMD 64 ve arm/Linux'ta da kullanýlabildiðini söylüyor. Free Pascal'ý indirmek için [1] sayfasýna gidebilirsiniz. Linux, Win32, Amiga, Dos, QNX, Solaris, BeOS, NetBSD, FreeBSD ve OS2 için paketler mevcut.

 

Neden Pascal,..Neden Free Pascal ?

Kernel C ile yazýldýðýndan beri, çoðu insan Linux'ta C kullanmayý sever. Peki neden Pascal öðrenmelisiniz? C'de zaten akýcý ve iyiyim; fakat Pascal'da, kod yazmanýn birçok mükemmel yolu var. Pascal dili açýk ve net. Ayný zamanda çok hýzlý. Ve yapýsal. Yazdýðýnýzýn bir kod bloðu mu, prosedür mü yada fonksiyon mu olduðunu aynen görebiliyorsunuz. Derleyicileri, büyük dosyalarý bile derlerken gerçekten hýzlý. Hayran olduðum bir yaný da "assembler" ile bütünleþmesi. Yýllar önce Pascal iyi okunabilir assembly kodu üretebilmesiyle tanýnmýþtý.Linux uyumluluðu için, FPC(Free Pascal Compiler) güzel özelliklere sahip. Bir kere Linux FPC'yi kullanarak program yaptýnýz mý, o program herhangi bir Linux makinede çalýþabilir. FPC daðýtýmlardan baðýmsýzdýr. Ayrýca FPC her çeþit Pascal ile uyumlu. Örneðin TP7, GnuPascal, hatta Delphi ve Kylix... Herhangi birinde yazdýðýnýz kodu FPC ile kullanabilirsiniz. En son geliþme ise artýk Delphi ve Kylix gibi OOP'yi desteklemesi. Object Pascal bilen birisi için FPC ile çalýþmak çok kolay. Kod, sözdizim ve güçlü özellikler bakýmýndan hiçbir fark yok.

FPC büyük bir avantaja da sahip... FPC bir IDE(Integrated Development Environment Yazýlým Geliþtirme Ortamý) gibi ve bu bakýmdan TP7'ye benziyor. Bu derleyici veritabaný programlama da yapabiliyor. Büyük SQL sunuculara (MYSQL, PostgreSQL ve hatta Interbase) baðlanabilirsiniz. FPC GTK, Tcl/Tk gibi araçlarla da birleþebiliyor.

 

Doðruca Kuruluma

Bu yazýyý ücretsiz bir Linux Dergisine yazdýðýmdan, Linux ortamý için kurulumu anlatacaðým.Linux x86 için bir kurulum paketine ihtiyacýnýz olacak. Yükleme sayfasýndan basitçe bir rpm paketi çekin. En son sürümü: beta release 1.9.4 aka 2.0.0-Beta3. Kurulum paketleri özel isimlerle gelir, sözgelimi : fpc-1.0.10.i386.tar; Bu paketi açmalýsýnýz. Basitçe þu komutu verin:

[root@yourlinuxbox /]tar xvf fpc-1.0.10.i386.tar
Bu komut aþaðýdaki dosyalarý açacak :

Free Pascal'ý kurmak için,FPC klasöründe root iken sadece þunu yazýn:
[root@yourlinuxbox /]#sh install.sh
yada
[root@yourlinuxbox /]#./install.sh
Bu komut FPC'yi öntanýmlý klasöre kuracaktýr;fakat bu iþlem sýrasýnda dosyalarýn yerleriyle ilgili birçok soruyla karþýlaþacaksýnýz. Aþaðýdakini gördüðünüz zaman kurulum baþarýyla tamamlanmýþ olacaktýr:
Writing sample configuration file to /etc/fpc.cfg
End of installation.
Refer to the documentation for more information.

Kurulum baþlangýç seviyesinde olanlar için yararlý olabilecek birtakým yeni klasörler yaratýr:


Artýk gönül rahatlýðýyla mükemmel,yapýsal ve yüksek düzey programlama dilinizi kullanabilirsiniz..!

 

Merhaba Dünya

Artýk meþhur örnek kodu yazmayý deneyebiliriz: "Merhaba Dünya" Bunu yapmak için fazla zamana yada koda gereksiniminiz yok. Sadece "pas" yada "pp" uzantýlý bir dosya yaratýn. Bunun için sevdiðiniz metin düzenleyicinizi açýn ve þunlarý yazýn:

  begin
    Writeln('Hello World from Free Pascal..!!');
  End.
Bu dosyayý "hello.pas" olarak kaydedin. Daha sonra derleme iþlemine geçeceðiz. Bu dosyayý derlemek için basitçe þu komutu yazýn:
  fpc test.pas
Derleme iþlemi sonunda ortaya çýkan dosya ikilik düzende bir dosya oluyor. Bunun anlamý: Artýk dosyamýz çalýþtýrýlabilir bir dosya. Bir resim bin sözcüðe bedeldir. Ýþte bir derleme iþlemi ve ardýndan ortaya çýkan ikili dosya:

Bu çalýþtýrýlabilir dosya daðýtýmdan baðýmsýz. Herhangi bir Linux makinede dosyayý kullanabilirsiniz. Yukarýdaki örnek hiçbir kod deðiþtirilmeden Windows98'de bile yapýlsa ayný sonucu verir. Tabii ki bu bir olasýlýk, çünki iþletim sistemine özel bir iþlevsellik kullanmadýk.

 

Özet

Free Pascal program üretmeye hazýr. Ticari ürünler kadar iyi. En önemli getirisi, ise bunun ücretsiz olmasý. Size daha fazla esneklik verir ve maliyeti azaltýr.(Çünkü lisans ücreti ödemiyorsunuz.) Free Pascal bir Ýsviçre Çakýsý. Linux programlarýnýzý çok kolay geliþtirebilirsiniz. Bana inanýn... Denemeye deðer! Planým FPC'de programlamayla ilgili bir seri baþlatmak ve umarým temiz, yapýsal bir derleyiciyle temiz kod yazmak konusunda bana katýlýrsýnýz.

 

Baðlantýlar

 

Bu yazý için görüþ bildiriminde bulunabilirsiniz

Her yazý kendi görüþ bildirim sayfasýna sahiptir. Bu sayfaya yorumlarýnýzý yazabilir ve diðer okuyucularýn yorumlarýna bakabilirsiniz.




Görselyöre sayfalarýnýn bakýmý, LinuxFocus Editörleri tarafýndan yapýlmaktadýr
© Razmal Djamal
"some rights reserved" see linuxfocus.org/license/
http://www.LinuxFocus.org
Çeviri bilgisi:
id --> -- : Razmal Djamal (homepage)
id --> en: Razmal Djamal (homepage)
en --> tr: Onur Yýlmaz <onur2029(at)yahoo.com>

2004-12-18, generated by lfparser version 2.51