[LinuxFocus-icon]
<--  | Ev  | Eriþimdüzeni  | Ýçindekiler  | Arama
Duyumlar | Belgelikler | Baðlantýlar | LF Nedir
[an error occurred while processing this directive]
[Photo of the Author]
Josef Schwarz
<josef.schwarz[/at/]fh-sbg.ac.at>

Yazar hakkýnda:

Josef Schwarz, Avusturya'nýn Salzburg Üniversitesi Uygulamalý Bilimler ve Teknolojisi Haberleþme Mühendisliði bölümünde okumaktadýr. Temmuz'da Ýngilterdeki BTExact Technologies in Ipswich'de Overlay Networks konusunda staja baþlayacaktýr.



Türkçe'ye çeviri:
Erdal Mutlu <erdal(at)linuxfocus.org>

Ýçerik:

 

Kitap inceleme: Mastering Red Hat Linux 9

[Illustration]

Özet:

Bu yazý Jang, Michael (2003) tarafýndan yazýlmýþ "Mastering Red Hat Linux 9" kitabýnýn bir incelemesidir. Kitap, ister sunucular isterse masaüstü kullanýmda olsun, RedHat iþletim sisteminde bilinmesi gereken herþeyi içermektedir.

_________________ _________________ _________________

 

Ýlk bakýþta

Kitap, 976 sayfalýk ve yaklaþýk 2 kilo aðýrlýðýnda Linux bilgisinin kaðýt olarak karþýlýðýdýr. Benim kütüphanemde oldukça etkileyici gözükmektedir. Yazar anlatýmýnda, Linux'a yeni baþlayanlar ile sistem yöneticilerini ayný anda hedef almaktadýr. Baþlangýçta, özellikle ilk bölümlerde, basit ve temel konularý bile uzun uzun ve ayrýntýlý olarak anlatýldýðýný görünce, bunun iyi bir yaklaþým olduðundan emin deðildim.
Kitapla birlikte iki CD'lik RedHat 9 sürümü gelmektedir. Ancak CD'ler tüm paketleri içermemektedir.  

Genel bir bakýþ ve yapýlandýrma


1. Kýsým - Red Hat Linux'un yüklenmesi
1. Bölüm - Red Hat Linux'a giriþ
2. Bölüm - Donanýmýnýzýn hazýrlanmasý
3. Bölüm - Linux'un yüklenmesi
4. Bölüm - Linux'un bilgisayar aðlarý üzerinden yüklenmesi
5. Bölüm - Kickstart kullanarak Linux'un yüklenmesi

2. Kýsým - Linux Temelleri
6. Bölüm - Buyruk satýrýndan baþlamak
7. Bölüm - Dosya sistemine giriþ
8. Bölüm - Kabuk ortamýný kendinize göre yapýlandýrýlmasý

3. Kýsým - Temel Linux sistem yönetimi
9. Bölüm - Kullanýcýlarý ve kullanýcý gruplarýný güvenli olarak yönetilmesi
10. Bölüm - RPM ile paket yönetimi
11. Bölüm - Sistem açýlýþ sürecinin yapýlandýrýlmasý ve sorunlarýn giderilmesi
12. Bölüm - Çekirdeðin güncellenmesi ve yeniden derlenmesi
13. Bölüm - Yönetsel ipuçlarý
14. Bölüm - Sistem yedeðinin alýnmasý

4. Kýsým - X Pencere Sistemi yönetimi
15. Bölüm - X sunucu ve istemci yönetimi
16. Bölüm - GNOME
17. Bölüm - KDE
18. Bölüm - KGR (Kullanýcý Grafik Arayüzü) uygulamalarý
19. Bölüm - Red Hat grafik arayüzleri

5. Kýsým - Temel Linux að bilgisi
20. Bölüm - TCP/IP temelleri
21. Bölüm - Yerel að'da Linux'un yönetilmesi
22. Bölüm - Linux að'ýnýn güvenliðinin saðlanmasý

6. Kýsým - Linux að servisleri
23. Bölüm - Uzaktan eriþim ve xinetd servisleri
24. Bölüm - DNS ve DHCP
25. Bölüm - CUPS ve LPD ile yazýcýdan çýktý alýnmasý
26. Bölüm - E-Posta servisleri

7. Kýsým - Linux dosya paylaþým servisleri
27. Bölüm - FTP istemci ve sunucularý
28. Bölüm - Linux paylaþým servisleri: NFS ve NIS
29. Bölüm - Samba'nýn kendinize göre yapýlandýrýlmasý
30. Bölüm - Sanaldoku servisleri

Ek - Linux buyruklarý kaynaðý
Ýçerik  

Önemli notlar

Genel olarak kitapta herþey oldukça ayrýntýlý olarak anlatýlmýþ ve açýklanmýþtýr. Sýklýkla bir yapýlandýrma dosyasýndaki her satýr ve her seçenek belirtilmiþ ve açýklanmýþtýr. Buna Linux'un yüklenmesi ve çekirdeðin derlenmesi bölümlerindeki belkide gereðinden fazla sayýdaki ekran görüntüleri de dahildir.
Ýlk bölümde benim dikkatimi çeken, yükleme sýrasýnda oluþabilecek hatalarý giderme konusu olmuþtur. Sözgelimi, çeþitli sistem mesajlarýný farklý ekranda görülebilmesi veya çetele dosyalarýna yazýlmasý gibi bilgiler çok faydalý olmuþtur. Kitapta, NFS, FTP ve HTTP üzerinden Linux'un yüklenmesi ve güncellenmesi konusuna ayrýntýlý olarak yer verilmiþtir. Metin ekranýndan olan yükleme, að üzerinde yükleme bölümünde anlatýlmýþtýr.
Genelde anlatýlanlar açýk ve anlaþýlýrdýr. Buyruklar genellikle tek sayfada yer almaktadýr ve birbirlerine olan atýflar, notlar aracýlýyla yapýlmýþtýr.

Sistem yönetimi ile ilgili bölümler, kullanýcý hesaplarýndan (/etc/skel, /etc/login.defs) baþlayarak, DNS ve sendmail yapýlandýrýmlarýna kadar oldukça kapsamlý bir þekilde ele alýnmýþtýr. Kitapta sadece FTP, HTTP, Mail, Samba, DHCP gibi sunucularýn yüklenmesi ve yapýlandýrmasý deðil, bunlarýn istemci programlarý metin veya grafik ortamýnda olmak üzere birlikte anlatýlmýþtýr. Bir þeyin birden fazla yolla yapýlabiliyor olduðunun kitapta anlatýlýyor olmasý bence harika. Araçlar için olan grafik arayüzler olduðu gibi, buyruk satýrý seçenekleri üzerinde de durulmuþtur. Bir bölümde RedHat'teki araçlar anlatýlmýþ, baþka bir bölümde ise, kabuk ortamýný kiþisel gereksinimleriniz doðrultusunda nasýl ayarlanabileceði gösterilmiþtir.

xconfig hakkýnda bu kadar açýklamanýn ve ekran görüntüsünün yer aldýðý bir Linux kitabýnda, çekirdek güncellenmesi hakkýnda bir bölümün olmasý þarttýr.
Ýlgi alaným bilgisayar aðlarý olduðundan, CIDR konusunun kitapta yer verilmiþ olmasý beni iyi yönde þaþýrttý.

RedHat hakkýnda olan kitapta GNOME ile KDE'nin ayný titizlikle anlatýlmýþ olmasý beni çok þaþýrttý. Buna neden olarak, yazarýn bir KDE kullanýcýsý olmasý gösterebilir. GNOME ve KDE hakkýndaki bölümler yaklaþýk olarak 50 sayfa tutmaktadýr. Denetim merkezi programýnýn yanýsýra çokluortam gibi KDE ve GNOME uygulamalarý ayrýntýlý olarak anlatýlmýþtýr. Benim için KDE denetim merkezi uygulamasýnýn sözgelimi /proc dosya sistemine bir arayüz oluþturmaktan baþka bir þey olmadýðýný öðrenmek ilginç olmuþtur.
Daha çok ilk bölümlerde olmak üzere yazar, hangi þirketlerin Linux'a geçiþ yaptýðý ve Masaüstü pazarýnýn gidiþatý gibi, Linux'un gidiþatý hakkýnda güncel bilgiler vermektedir.
Yükleme CD'lerini denetlemek için mediacheck ve md5sum uygulamalarýnýn varlýðý da ilgimi çeken þeylerden birisi olmuþtur.
Kitabýn sanaldoku yöresinde sunulan bonus bölümler yarar saðlamadan öte, pazarlama politikasýndan baþka bir þey dolmadýðý düþüncesindeyim.  

Geliþmeye açýk kýsýmlar

Bazen kitabýn çok basit olduðu düþüncesine kapýlýyorum. Nedeni belkide, genelde herþeyin adým adým açýklanmýþ olmasý olabilir. Konular zor olduðu zamanlarda bu doðru bir yöntem olabilir tabii. Kitap ayný zamanda Linux'a yeni baþlayanlarý da kapsadýðýndan, herþeyin ayrýntýlý olarak anlatýlmýþ olmasý çok normaldir. RedHat'in sanaldoku sayfalarýný anlatan kýsýmlar ile 800*600'ün ne anlama geldiðini açýklayan paragraf gibi, bazen anlatýlanlar bana çok komik gelmektedir. Bence, kitapta özlü anlatým sorunu vardýr. Özellikle baþlarda, yazar kendi kendini yinelemektedir.
Linux'un neden seçilmesi gerektiði konusu tartýþýlýrken, güvenlikten hiç sözedilmemektedir, ki bildiðim kadarýyla bu konu en önemlilerinden biridir, en azýnda Ýnternete baðlý birçok kuruluþ için bu böyledir.
Bence "tail -f" buyruðu kitapta yer almalýydý. "locate" buyruðu ise, çok kýsaca anlatýlmýþtýr. Bunlar benim sýkça kullandýðým buyruklarýndandýr. Ayrýca, "tar" buyruðunun anlatýldýðý bölümde özel olarak, tüm yoltanýmý kullanýlmasý halinde veri kayýplarýna uðranabileceði riskinden de sözedilmeliydi.
IPv6 eksik anlatýlmýþtýr. Bilgisayar aðlarý bölümündeki "Bridge" gibi, bazen donýmlar yanlýþ anlatýlmýþ. Router'lara da çok kýsaca deðinilmiþ.

Ekteki Linux buyruðu kaynaðýnýn eksikleri vardýr. Dahasý, bu bölüm oldukça karmaþýk ve biraz da kafa karýþtýrýcýdýr. Dolayýsýyla pek kullanýþlý olmamýþtýr. Ek bölümünün ardýndan gelen, içerik bölümünde ekte yer alan sözcükler yoktur. Sözgelimi, ek bölümünde apache anlatýrken geçen "logresolve" sözcüðü içerikte yoktur.
rsh ve rcp gibi, eskimiþ r-araçlarý, bence o kadar da ayrýntýlý anlatýlmamalýydý. Onlarýn yerine, hem daha yeni hem de daha güvenli olan ssh ve scp gibi s-araçlarý bugünlerde standart haline gelmelidir.
Kitabýn bir bölümünde görmeði istediðim, eskiden baþka Linux daðýtýmlarýný kullanmýþ, ancak þimdi RedHat'e geçmiþ olan kiþilere ait düþüncelerin yer aldýðý bir kýsýmdýr. Bir de çeþitli Linux daðýtýmlarý arasýndaki dosya sistemi ve yapýlandýrým dosyalarý yerleri gibi farklýlýklarýn gösterildiði bir bölümün yeralmasý faydalý olacaktýr.  

Sonuç

Kitabýn yazarý Michael Jang, Linux'a yeni baþlayanlar ile profesiyoneller arasýndaki dengeyi çok iyi kurmaktadýr. Yeni baþlayanlar için kitap, daha sonra çeþitli alanlara yönelebilecekleri iyi bir baþlangýç oluþturmaktadýr. Deneyimli kullanýcýlarý ise kitap, sistem yönetiminde kullanýlan farklý uygulamalar ve iþler hakkýnda bilgilendirmetedir.
Belkide kitabý sadece ekte yer alan kýsa buyruk kaynaðý, ki ben daha iyilerini gördüm, için satýn almamalýsýnýz. Ancak, adým adým açýklamalar içeren kullanýþlý bir kitaba gereksiniminiz varsa, bu kitabý almanýzda yarar vardýr.  

Kaynaklar

 

Bu yazý için görüþ bildiriminde bulunabilirsiniz

Her yazý kendi görüþ bildirim sayfasýna sahiptir. Bu sayfaya yorumlarýnýzý yazabilir ve diðer okuyucularýn yorumlarýna bakabilirsiniz.
 talkback page 
<--, Bu sayýnýn ana sayfasýna gider
Görselyöre sayfalarýnýn bakýmý, LinuxFocus Editörleri tarafýndan yapýlmaktadýr
© Josef Schwarz, FDL
LinuxFocus.org 		Çeviri bilgisi:
de --> -- : Josef Schwarz <josef.schwarz[/at/]fh-sbg.ac.at>
de --> en: Josef Schwarz <josef.schwarz[/at/]fh-sbg.ac.at>
en --> tr: Erdal Mutlu <erdal(at)linuxfocus.org>

2003-07-15, generated by lfparser version 2.42